ស្វែងយល់អំពីតម្រូវការជីសម្រាប់រុក្ខជាតិ​

បើនិយាយពីការលូតលាស់ និង​ធំធាត់ មិនថាមនុស្ស សត្វ ឬរុក្ខជាតិនោះទេ គឺតែងតែត្រូវការរបបអាហារដើម្បីទ្រទ្រុងដល់ការលូតលាស់។ ពិតណាស់ថា អាហារគឺចាំបាច់ និង មានរូបភាព ទម្រង់ផ្សេងៗគ្នា។ ដោយឡែក រុក្ខជាតិក៏ត្រូវការនូវអាហារចិញ្ចឹមផងដែរ ដែលយើងគ្រប់គ្នាស្គាល់ថាជា “ជី”។

បើនិយាយថាជីមួយម៉ាត់ គឺយើងគ្រប់គ្នាប្រាដកជាស្គាល់ជាក់ជាមិនខាន ដោយក្នុងនោះយើងតែងស្គាល់ថា ជាជីធម្មជាតិ “ជីសរីរាង្គ” និង ជីគីមី “ជីអសរីរាង្គ”។

មិនថាជីធម្មជាតិ ឬជីគីមីនោះទេ គឺសុធតែមាននូវ​អត្ថប្រយោជន៍រៀងៗខ្លួន។ ប៉ុន្តែអ្វីកាន់តែសំខាន់ដែលយើងត្រូវដឹងនោះគឺ តើនៅក្នុងជីនោះមានសារធាតុអ្វីខ្លះ? ហើយសារធាតុណាដែលចាំបាច់ខ្លាំង ឬមួយណាជាសារធាតុបន្ទាប់បន្សំបន្ថែម។

ខាងក្រោមនេះ យើងនឹងបង្ហាញអ្នកនូវសារធាតុដែលគួរមានក្នុងជី ដើម្បីជួយដល់ការលូតលាស់របស់រុក្ខជាតិ និង តួនាទីរបស់វានីមួយៗផងដែរ។​ តើសារធាតុទាំងនោះមានអ្វី?

សារធាតុចិញ្ចឹមចាំបាច់ “NPK”

• អាសូត(N) គឺជាសារធាតុចិញ្ចឹមសំខាន់ដំបូងសម្រាប់ការលូតលាស់នៃរុក្ខជាតិ ដោយវាជួយដល់ការលូតលាស់របស់ស្លឹកដែលធ្វើឱ្យមានពណ៌បៃតងចាស់ ជំនួយដល់ការលូតលាស់ដើម និងឫសរបស់រុក្ខជាតិ។ រុក្ខជាតិដែលមានស្លឹកស្ទើរតែទាំងអស់ ដូចជា ស្មៅ ស្រូវ ដំណាំគ្រាប់ធញ្ញជាតិតូចៗ និង រុក្ខជាតិប្រភេទស្លឹកជាច្រើនទៀតគឺត្រូវការអាសូតច្រើន។

• ផូស្វ័រ(P) គឺជាសារធាតុចិញ្ចឹមសំខាន់មួយទៀតជួយដល់ការលូតលាស់នៃការបង្កើនទិន្នផលនៃផ្កាដែលជួយឱ្យរុក្ខជាតិមានផ្កាច្រើន និង​ធ្វើឱ្យផ្លែលូតលាស់ល្អលឿន។ ជាទូទៅ ផូស្វ័រ គឺត្រូវការច្រើនសម្រាប់ប្រភេទរុក្ខជាតិផ្កា និង រុក្ខជាតិផ្លែ។

• ប៉ូតាស្យូម(K) គឺជាសារធាតុចិញ្ចឹមទូទៅសម្រាប់រុក្ខជាតិទាំងអស់ ដែលធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវសុខភាពនិងកម្លាំងរបស់រុក្ខជាតិទាំងមូល។ វាធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវសមត្ថភាពរបស់រុក្ខជាតិក្នុងការទប់ទល់នឹងសីតុណ្ហភាពត្រជាក់ខ្លាំង ឬ ស្ងួតខ្លាំង ហើយប៉ូតាស្យូមក៏ជួយឱ្យរុក្ខជាតិទប់ទល់នឹងជំងឺផងដែរ។

សារធាតុចិញ្ចឹមបន្ថែម

• កាល់ស្យូម(Ca) គឺជាសារធាតុដែលមានសារសំខាន់សម្រាប់ភាពរឹងមាំរបស់រុក្ខជាតិទូទៅ និងជំរុញឱ្យមានការលូតលាស់ឫសនិងពន្លកថ្មី។ កាល់ស្យូមក៏ជួយបង្កើតរបាំងការពារកោសិកាផងដែរ។ នៅពេលកោសិកាចុះខ្សោយ ប្រព័ន្ធនៃដឹកនាំសារធាតុចិញ្ចឹមរបស់រុក្ខជាតិចាប់ផ្តើមចុះខ្យោយក្នុងការស្រូបយកធាតុសំខាន់ៗទាំងអស់ផងដែរ។

• ម៉ាញ៉េស្យូម(Mg) គឺជាសារធាតុជួយដល់ការគ្រប់គ្រងសារធាតុចិញ្ចឹមរបស់រុក្ខជាតិ និងជំនួយក្នុងការបង្កើតគ្រាប់ផងដែរ។

• ស្ពាន់(S) គឺជាសារធាតុជួយដល់ការរក្សាពណ៌បៃតងខ្មៅនៅលើស្លឹកក្នុងខណៈពេលនៃការលូតលាស់របស់រុក្ខជាតិ។ ស្ពាន់ធ័រត្រូវការជាចាំបាច់ដើម្បីផលិតក្លរីន។ ស្ពាន់ធ័រ គឺចាំបាច់ដូចផូស្វ័រដែរ ហើយក៏ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាសារធាតុរ៉ែចាំបាច់។

សារធាតុជំនួយដំណើរការលូតលាស់

• ក្លរីន(CI) គឺជាសារធាតុចូលរួមក្នុងការធ្វើរស្មីសំយោគ។ ក្លរីន ចាំបាច់សម្រាប់ការធ្វើរស្មីសំយោគ និងការការពារប្រឆាំងនឹងជំងឺនៅក្នុងរុក្ខជាតិ។

• ជាតិដែក(Fe) គឺជាសារធាតុជួយក្នុងការផលិតក្លរីន និងដំណើរការជីវគីមីផ្សេងៗទៀត។ ជាតិដែក គឺជាសារធាតុចិញ្ចឹមដែលរុក្ខជាតិទាំងអស់ត្រូវការក្នុងការដំណើរការ។ មុខងារសំខាន់ៗជាច្រើនរបស់រុក្ខជាតិដូចជាអង់ស៊ីម និងផលិតកម្មក្លរីន និងការរំលាយសារធាតុចិញ្ចឹមគឺសុទ្ធតែពឹងផ្អែកលើជាតិដែក។

• ម៉ាញ៉េស្យូម(Mn) គឺជាផ្នែកមួយនៃម៉ូលេគុលក្លរីន។ រុក្ខជាតិដែលខ្វះម៉ាញ៉េស្យូម ស្លឹករុក្ខជាតិនឹងក្លាយជាពណ៌បៃតងស្លេកឬលឿង។ រុក្ខជាតិដែលមានកង្វះម៉ាញ៉េស្យូមនឹងបង្ហាញសញ្ញានៃការឡើងពណ៌លឿងនៅលើស្លឹកចាស់ៗ។

ខាងលើនេះគ្រាន់តែជាចំណេះដឹងខ្លះៗ ដើម្បីជំនួយដល់ការស្វែងយល់អំពីជី ដែលប្រៀបដូចទៅនឹងមនុស្សត្រូវការអាហារ សត្វត្រូវការចំណី ហើយចំណីនោះទៀតសោត ក៏ត្រូវមានសារធាតុចិញ្ចឹមត្រឹមត្រូវ និងសមស្របតាមពេលវេលាផងដែរ។​